SU AYAK İZİ NEDİR? “Su Ayak İzi”, suyun ekonomi içerisinde oynadığı rolün ve su yönetiminin ekonomik kalkınma süreçlerinde bir araç olarak kullanımının anlaşılmasını sağlayan, yeni bir kavramdır. Bir ülkenin su ayak izinin incelenmesi, suyun ekonomik faaliyetlerdeki yönünü izleyerek plancıların, karar vericilerin ve yatırımcıların tahsis, ticaret, rekabet avantajı ve ekosistem desteğine yönelik kararlarının zeminini oluşturan bilgiyi temin eder.
SU AYAK İZİ NASIL HESAPLANIR? Bir bireyin, toplumun veya iş kolunun su ayak izi hesaplanabildiği gibi bir ülkenin için de hesaplanabilir. Doğrudan su kullanımı içme suyu ve hijyen için kullanılan su miktarını ve dolaylı su kullanımını ise mal ve hizmetleri üretmek için gerekli su miktarını kapsamaktadır. Dolaylı kullanım aynı zamanda “sanal su” olarak da tanımlanır.
Su ayak izi bir ülkenin geneli için de hesaplanabilir ve o ülke içerisinde tüketilen tüm mal ve hizmetlerin üretimi için kullanılan toplam tatlı su miktarını ortaya koyar. Bu hesaplama, aynı zamanda uluslararası ticarete konu olan tüm mal ve hizmetlerle birlikte ticareti yapılan sanal su miktarını da ortaya koymaktadır. Bu hesaplamaya o ülkenin tüketiminin su ayak izi denir.
Bir ülkede üretimin de su ayak izi hesaplanarak su ayak izinin tarım, sanayi ve evsel kullanım gibi bileşenleri de ortaya koyulabilmektedir. Örneğin küresel ölçekte üretimin su ayak izinin %92’si tarım kaynaklıdır. Bu hesaplama sadece doğrudan kullanılan su miktarını değil yağışlar, buharlaşma miktarı ile üretimin neden olduğu kirli su kaynağını temizlemek için kullanılması gereken su miktarını da hesaplamalara dâhil eder.
SU AYAK İZİNİ HESAPLAMAK İÇİN: https://www.abprojeyonetimi.com/su-ayakizi/
Su Ayak izi
Sanal su kavramı ile yakından ilişkili olan su ayak izi kavramı, yeni su yönetimi için temel alınabilir. Bir bireyin, toplumun veya iş kolunun su ayak izi, o bireyin, toplumun veya iş kolunun tükettiği mal ve hizmetlerin üretimi için kullanılan temiz su kaynaklarının toplam miktarıdır. Su ayak izi, tüketici ve üreticilerin doğrudan ve dolaylı su sarfiyatını birlikte değerlendiren bir tüketim göstergesidir.
Birçok ülke, su ayak izini, su yoğunluğu fazla olan malları ve ürünleri ithal ederek büyük ölçüde dışsallaştırmıştır. Bu da, su yönetimi ve koruma mekanizmaları yetersiz olan ihraç ülkelerindeki su kaynakları üzerinde bir baskı oluşturmaktadır. Su kaynaklarının daha iyi yönetilmesinde sadece hükümetler değil tüketiciler, iş kolları ve sivil toplum da rol oynayabilir.
Bir bireyin su ayak izi, tükettiği, hizmet, mal ve ürünlerin miktarı ile sanal su içeriklerinin çarpılmasıyla bulunur. Ülkenin su ayak izi iki şekilde değerlendirilebilir. Aşağıdan yukarı doğru olan yaklaşımda tüketilen bütün hizmet ve malların miktarları, bu mal ve hizmetlerin sanal su içeriklerinin çarpımıyla bulunur. Yukarıdan aşağıya doğru olan yaklaşımda ise, tüketilen bütün yerel su kaynakları miktarı ile sanal su ithalatının toplamından, sanal su ihracatının çıkarılmasıyla bulunur.
Ülkenin toplam su ayak izi, kullanılan yerel su kaynakları miktarı ile ülke dışından gelen sanal su içeriğinden oluşur. Bir mal veya hizmetin su ayak izi, o mal veya hizmeti üretmek için bütün aşamalarda kullanılan toplam temiz su miktarıdır ve sanal su içeriği ile aynıdır. Bir iş kolunun su ayak izi, işin yürütülmesi ve oluşturulması için kullanılan toplam temiz su miktarıdır.
Su ayak izi kavramı üç ana bileşenden oluşmaktadır: mavi, yeşil ve gri. Mavi su ayak izi, bir ürünün üretiminde kullanılan küresel yüzey ve yeraltı su kaynaklarından buharlaşan miktardır. Yeşil su ayak izi, kullanılan küresel yeşil su kaynaklarından (toprakta tutulan yağmursuyu)buharlaşan miktardır. Gri su ayak izi, kirletilen su miktarıdır.
Bazı ülkelerin su ayak izi verileri: