Kurşun; oldukça yumuşak, ağır, kolay işlenebilir, mavi-gri metalik bir elementtir. Kurşun-asit akümülatörleri, lehim, alaşım, kablo yalıtımı, boya pigmenti, pas önleyici, plastik dengeleyici yapımında kullanılmaktadır.
Yerüstü ve yeraltı sularında ortalama 0,01 mg/L (0,04 mg/L’ye kadar çıkabilir) konsantrasyonlarda bulunur. Endüstriyel ya da madencilik kaynaklı olarak lokal kirlilik etkisi görülmekle birlikte genellikle yüksek konsantrasyonlar tesisat kaynaklıdır.
İçme sularında genellikle 5 µg/L altındaki değerlerde bulunur, ancak kurşun tesisatı olan yerlerde daha yüksek konsantrasyonlarda (> 100 µg/L) görülebilir (WHO, 2011, s. 383).
Sağlık Üzerine Etkileri
Kurşunun insanlar için etkileri soluma ya da ağız yoluyla alınsa da aynıdır ve çocuklar ile yetişkinler için kurşun zehirlenmesi öncelikle sinir sistemini etkiler.
Kurşuna maruziyet neticesinde parmaklarda, bileklerde güçsüzlük, kan basıncında artış, kansızlık gibi etkiler görülebilmektedir. Yüksek seviyedeki maruziyette ise beyin ve böbreklerde ciddi hasarlara hatta ölüme neden olabilir (ATSDR, 2007, s. 6).
Kurşunun insanlar için kanserojenik etkilerine ilişkin kesin bir kanıt olmamakla birlikte insanlar üzerindeki bazı çalışmalar ile hayvanlar üzerinde yapılmış çalışmalar neticesinde, Uluslararası Kanser Araştırma Kuruluşu (The International Agency for Research on Cancer- IARC) inorganik kurşunu insanlar için “muhtemel kanserojenik” olarak kabul etmiştir. Organik kurşun bileşiklerinin kanserojenik olarak sınıflandırılabilmesi için ise yeterli kanıt henüz bulunmamaktadır.
Arıtma Yöntemleri
İçme suyundaki kurşun konsantrasyonları; koagülasyon, filtrasyon ve kireçle yumuşatma ile giderilebilmektedir. Bu yöntemlere ilave olarak aktif karbon, iyon değiştirme, ters ozmos (% 90) sayılabilir.
İçme suyu şebekesi/tesisatından kaynaklı kurşun konsantrasyonları için, koroziviteyi azaltmak için pH’ı ve klor seviyelerini düşürmek gibi önlemler de alınabilir.
Yorum yap