Şebeke Suyunda Bulunan Hastalık Yapıcı Organizmalar
Su da bulunan organizmalar suların kirlenmesine neden olarak enfeksiyon oluşmasına yol açarlar. Bu organizmalar 3 grubu ayrılır. Bakteri, parazit ve virüs.
» Bakteriler: Bakteriler tek hücreli mikroskobik canlılardır. Havada, toprakta, su ve karbon içeren organik madde gibi ortamlarda yaşarlar ve çoğalırlar. Zararlı olan bakteriler çok ciddi enfeksiyonların oluşmasına sağlayıp olup salgına neden olabilirler. Gelişmiş yerlerde az gelişmemiş yerlerde yaygın olarak bulunmaktadır. Ülkemizde ise Güneydoğu bölgesinde yazın çok sık olarak salgına neden olur.
» Parazitler: Parazitler bakterilerden büyüktür ancak yine de mikroskopla görülebilecek minik canlılardır. Suda ve doğada bulunurlar. Genelde yanlış beslenme neticesinde ortaya çıkar. Çiğ gıdalar, iyi pişmemiş et, sağlığa uygun olmayan yerlerde yapılan yemekler neticesinde ya bozulmuş gıdalar hatta iyi yıkanmamış meyve ve sebzeler ile ortaya çıkar ve yaygınlaşır
» Virüsler: Suyu kirleten en küçük organizma virüslerdir. Virüsler sularda bulunabilir ve çok ciddi enfeksiyonlara neden olarak ölüme yol açabilir. Cilde yapışan virüslerde vardır ve cilt enfeksiyonuna neden olabilir.
Kansere Neden Olabilecek Maddeler
» Bölgesel jeoloji nedeniyle oluşan potansiyel kansorejen maddeler.
Bölgede bulunan sanayi atıklarının oluşturduğu son derece zararlı maddelerdir. Arsenik, asbest, radyonukleit gibi maddelerdir. Kimyasal atıklar vücutta hemen etki göstermez. Zaman içinde vücutta birikerek yavaş yavaş etkisini gösterirler. Bu sebeple bu kimyasalların zararı başlangıçta fark edilmez. Sinsi ve gizli olarak ilerleyerek vücutta geri dönüşümü olmayan hasara yol açar.
» Sanayi ve insanların kirletmesiyle oluşan potansiyel kansorejen maddeler
Ne yazık ki dünyanın kirlenmesi gibi suyu da insanlar kirletmektedir. İnsanlar tarafından üretilen kimyasallar ile su kirlenir. Pek çok yerde su ve toprak kirlenmeye başlamıştır ya da kirlenmiş durumdadır. İstanbul da bile boş arazilere gömülmüş olan kimyasal madde bidonları bulunmuştur. Bu durum çevre ve insan sağlığı konusunda ne kadar da duyarsız olunduğunu göstermektedir. Milyonlarca insanın hasta olmasına ya da hayatını kaybetmesine neden olan bu kimyasalların varlığı görmezden gelinerek farklı sebepler öne sürülmektedir.
» Nitratlar
İçeriğinde azot olan gübreler ve tarım ilaçlarıdır. Araştırmalar neticesinde tarım alanlarında bulunan su kaynaklarında nitrat miktarı daha fazladır. Azot nedeni ile oluşan nitrosaminin kansorejendir.
İçme kullanma suyu prametrelerinde bulunan iyonların fazlalığının insan sağlığı üzerindeki etkileri
Koliform, Esherichia Coli (E.Coli), Toplam Kloloni Sayısı (22C’), Toplam Kloloni Sayısı (37C’), C.perfringers, Pseudomonas Aeruginosa, Kimyasal mg/L
Bulaşıcı bağırsak hastalıkları, dışkı ve kirlenmiş sular vasıtası ile taşınırlar. Enfeksiyon kapmış kişilerin dışkılarında bulunan yani hastalık yapan mikroorganizmalar arasında bakteriler, virüsler, parazitler ve parazitik kurtlar yer alır. Su kaynaklarının kirlenip kirlenmediğini tayin etmek için kendisi patojen olmayan koliform bakteriler indikatör organizma olarak kullanılır. Bu indikatör organizmaların örnekleri Escherichia coli ve fekal streptokok bakteriler olup her ikisi de insan bağırsaklarında bulunurlar. Bu organizmaların içme suyunda bulunmaması gerekir.
Sınır Değerler
TSE 266 Türk Standartları Enstitüsü: 0
pH
PH 6,5 dan düşük olan sular asidik olup aşındırıcı bir etkiye sahiptir. Buna bağlı olarak şebeke sisteminde ve evlerde metaller üzerinde aşındırıcı etki yapmaktadır.PH 9,5 dan fazla olan suda tat problemi ortaya çıkar ve su sabunumsu bir kayganlık hissi verir. Ayrıca bu suların taş yapma özelliği de bulunmaktadır. pH’ın düşük veya yüksek olması endütriyel kirlenmeye de bağlıdır. Suyun geçtiği topraklar da pH etkilemektedir.
Sınır Değerler
TSE 266 Türk Standartları Enstitüsü: 6,5-9,5
İletkenlik 20′ (uS/cm)
İletkenlik suda çözünmüş iyonların bir fonksiyonudur. Bu sebeple izleyici bir paremetredir. İçme suyunda iletkenlik artışı, suyun kirlendiğini yada suya deniz suyunun karıştığını göstermektedir.
Sınır Değerler
TSE 266 Türk Standartları Enstitüsü: 2500
Nitrat (NO3)
Sürekli olarak yüksek Nitrat içeren suları içmek ölüme yol açabilir. Boğaz hastalıklarına ve kan hastalıklarına yol açabilir. Bebeklere kesinlikle Nitratlı su içirilmemelidir. Mavi hastalık denilen kan zehirlenmesine sebebiyet verir. Evsel ve Endüstriyel kirlenmeden ve de tarımda kullanılan gübrelemeden kaynaklanır.
Sınır Değerler
TSE 266 Türk Standartları Enstitüsü: 50
Nitrit (NO2)
Nitrata benzer etki gösterirler ve daha tehlikelidir. Kan zehirlenmesine kanda oksijen taşınmasını engelleyerek oksijensizlikten boğulmaya sebep olur. Kaynağı endüstriyel kirlenme ve gübreler oluşturur.
Sınır Değerler
TSE 266 Türk Standartları Enstitüsü: 0,5
Arsenik (As)
Çok iyi bilinen bir zehirdir. Suda yüksek miktarda bulunması doku bozulmalarına, dolaşım sistemi problemlerine ve kanser riskinin yükselmesine sebep olur. Sudaki Arsenik varlığı endüstriyel faaliyetler ve tarım ilaçlarından kaynaklanmaktadır.
Sınır Değerler
TSE 266 Türk Standartları Enstitüsü: –
Kadminyum (Cd)
Kadminyum vücuttaki bütün hücreleri tahrip etmektedir. Çeşitli endüstriyel faaliyetlerden kaynaklanır ve toprağa geçerek yeraltı sularına karışabilir.
Sınır Değerler
TSE 266 Türk Standartları Enstitüsü: –
Civa
Sinirleri tahrip eden bir zehirdir. Ağız ve diş etlerinde tipik yaraların meydana gelmesine neden olur,vücuttan atılması zor olduğu için kronik zehirlenmelere yol açar. Endüstriyel faaliyetlerden kaynaklanır.
Sınır Değerler
TSE 266 Türk Standartları Enstitüsü: 0,001
Krom Toplam (Cr)
En önemli insan vücudunda deride alerji yapmasıdır. Sudaki krom çeşitli endüstriyel faaliyetlerden kaynaklanır.
Sınır Değerler
TSE 266 Türk Standartları Enstitüsü: 0,05
Baryum
Kemikler üzerinde olumsuz etkiler göstermektedir. Kemiklerde kalsiyum ile yer değiştirerek önemli defermosyonlara yol açar. Kan basıncını artırır. Suda baryum varlığı metal saflaştırma işlemlerinden kaynaklanır.
Sınır Değerler
TSE 266 Türk Standartları Enstitüsü: –
Florür (F)
Suda aşırı miktarda bulunması kemik ve diş sağlığını olumsuz yönde etkilerken, az bulunması halinde ise diş sağlığını olumsuz etkilemektedir. Sudaki Florün varlığı suya flor katılması, alimunyum sanayiinden ve gübrelemeden kaynaklanır.
Sınır Değerler
TSE 266 Türk Standartları Enstitüsü: 1,50
Kurşun (Pb)
Kurşunun insan metebolozması üzerindeki en önemli problemi kan basıncını arttırır, böbrek tahribatı, dişlerde siyahlaşma, kanda ve idrarda kurşun miktarının arması şeklinde kendini gösterir. Ayrıca kemiklerde kalsiyum yerine geçerek kurşun fosfat şeklini alır ve buradan kana kana geçmeye devam eder. Kemik yapısını bozar. Sudaki kurşun varlığı endüstriyel faaliyetlerden kaynaklanmaktadır.
Sınır Değerler
TSE 266 Türk Standartları Enstitüsü: 0,01
Siyanür (CN)
Sinir Sistemi ve tiroit bezi üzerinde önemli sorunlar yaratır. Çok iyi bilinen zehirlerden birisidir. Sudaki canlı yaşamı için çok tehlikelidir. Çeşitli Endüstriyel faaliyetlerden kaynaklanır. Bazı meyvelerin çekirdekleri (kayısı çekirdeği, şeftali çekirdeği) siyanür bileşeni içermektedir.
Sınır Değerler
TSE 266 Türk Standartları Enstitüsü: –
Bromat (Br)
Ozonla yapılan dezenfeksiyonun yan ürünüdür. Bunların su ile alınması durumunda karaciğer, böbrek yetmezliğine, sinir sistemi tahribatına yol açar. Ayrıca kanser riski de taşımaları söz konusudur.
Sınır Değerler
TSE 266 Türk Standartları Enstitüsü: 1,0