Genel sağlığı etkilemeyen, ancak tat ve koku ürettikleri için istenmeyen birçok farklı organizma vardır. Bu organizmalar, suyun kabul edilebilirliğini etkilemelerinin yanı sıra, su arıtma ve/veya dağıtım sisteminin bakım ve onarım durumunun yetersiz olduğuna işaret eder.
Aktinomisefler ve mantarlar
Aktinomisefler ve mantarlar, rezervuarlar dahil olmak üzere yüzey suyu kaynaklarında bol miktarda bulunabilir ve ayrıca su temini dağıtım sistemlerinde kauçuk gibi uygun olmayan malzemeler üzerinde büyüyebilirler. İçme suyunda istenmeyen tat ve kokulara yol açan geosmin, 2-metil izoborneol ve diğer maddeleri üretebilirler.
Siyanobakteriler ve algler
Rezervuarlarda ve içme suyu kaynakları olarak kullanılan yüzey sularında yüksek miktarda fitoplankton (yani siyanobakteriler ve ökaryotik algler) bulunması, pıhtılaşma ve filtrasyonu engelleyerek filtrasyondan sonra suyun renginin solmasına ve bulanıklığına neden olabilir. Bu organizmalardan bazıları ayrıca, içme suyunda litre başına birkaç nanogram tat eşiklerine sahip olan geosmin, 2-metil izoborneol ve diğer kimyasalları üretebilir. Diğer bazı siyanobakteri ürünleri olan siyanotoksinler direkt olarak sağlık açısından önemlidir, ancak bunların üretimi, tat ve koku kimyasallarının üretimiyle bağlantılı görünmemektedir.
Omurgasız Hayvan Yaşamı
Omurgasız hayvanlar, içme suyu temini için kaynak olarak kullanılan birçok su kaynağında doğal olarak bulunur ve genellikle sığ, açık kuyuları istila eder. Partikül maddeye karşı bariyerlerin tamamen etkili olmadığı ve filtreleri veya dağıtım sistemini kolonize eden su arıtma tesislerinden de az sayıda omurgasız hayvan geçebilir. Hareket kabiliyetleri, kendilerinin ve larvalarının arıtma tesislerinde filtrelere ve depolama rezervuarlarındaki havalandırma deliklerine girmelerini sağlayabilir. İlgili omurgasız hayvan türleri, kontrol amaçları için iki gruba ayrılabilir. Birinci grupta, suyun kendisinde veya su yüzeylerinde serbestçe yüzen organizmalar bulunur, örneğin Gammarus pulex (tatlı su karidesi), Crangonyx pseudogracilis, Cyclops spp. ve Chydorus sphaericus. İkinci grupta ise yüzeylerde hareket eden veya yüzeylere bağlı olan (örn. su biti [Asellus aquaticus], salyangozlar, zebra midyesi [Dreissena polymorpha], diğer çift kabuklu yumuşakçalar ve briyozoan Plumatella sp.) veya balçıkta yaşayan (örn. Nais spp., nematodlar ve chironomid larvaları) omurgasız hayvanlar bulunur. Sıcak havalarda, yavaş kum filtreleri bazen chironomid larvaları (Chironomus ve Culex spp.) suya boşaltabilir. Belirli durumlarda, bunlar partenogenetik olarak (yani eşeysiz üreme) çoğalabilir, bu da servis rezervuarlarında ve dağıtımda sorunu daha da kötüleştirebilir.
Bu omurgasız hayvanların çoğu, sudaki bakterilerden, alglerden ve protozoalardan veya boru ve tank yüzeylerindeki balçıklarda bulunanlardan besin elde ederek hayatta kalabilir. Az sayıda su dağıtım sistemi her zaman hayvanlardan tamamen arındırılmıştır. Bununla birlikte, omurgasız hayvan popülasyonlarının yoğunluğu ve bileşimi, kolayca görülebilen ve tüketiciler tarafından istenmeyen türler dahil olmak üzere ağır istilalardan mikroskobik türlerin seyrek oluşumlarına kadar büyük ölçüde değişmektedir. Omurgasız hayvanların varlığı, ılıman bölgelerde borulu içme suyu tedarikçileri tarafından büyük ölçüde, doğrudan veya renksiz su ile ilişkili olarak bir kabul edilebilirlik sorunu olarak kabul edilmiştir. Büyük omurgasız hayvan popülasyonları ayrıca, mikrobiyal büyüme gibi diğer su kalitesi sorunlarına yol açabilecek yüksek seviyelerde organik madde olduğunu gösterir. Tropikal ve subtropikal ülkelerde ise, parazitler için ikincil konakçı görevi gören sucul omurgasız hayvan türleri vardır. Örneğin, küçük kabuklu hayvan Cyclops, gine kurdunun (Dracunculus medinensis) ara konağıdır. Ancak, borulu içme suyu kaynaklarından gine kurdu bulaşmasının meydana geldiğine dair bir kanıt yoktur. İçme suyunda, özellikle görünür ise, omurgasız hayvanların varlığı tüketicilerin içme suyu temininin kalitesi konusunda endişeye yol açar ve kontrol altına alınmalıdır. Yüksek debi filtrasyon işlemlerinin kullanıldığı durumlarda su tesisatlarına ve şebekelere nüfuz etme olasılığı daha yüksektir, ancak sorunlar iyi işleyen arıtma tesislerinde bile ortaya çıkabilir. Su şebekelerinin düzenli olarak yıkama ve/veya silme yoluyla temizlenmesi, genellikle istilayı kontrol edecektir. Borulu dağıtım sistemlerindeki omurgasız hayvan istilasının tedavisi, Güvenli borulu su destek dokümanının 6. bölümünde ayrıntılı olarak ele alınmıştır.
Demir Bakterileri
Demirli ve manganezli tuzlar içeren sularda, demir bakteriler (veya havaya maruz kalma) ile oksidasyon, tankların, boruların ve kanalların duvarlarında pas renkli tortular oluşmasına ve tortuların suya taşınmasına neden olabilir.
Yorum yap