Plastikler, organik ürünlerden elde edilirler. Plastik üretiminde kullanılan selüloz, kömür, doğal gaz, tuz ve tabii ki ham petrol gibi maddeler doğal ürünlerdir.
Ham petrol, binlerce bileşenden oluşan kompleks bir karışımdır. Kullanışlı olabilmesi için işlenmesi gerekir.
Plastik üretimi, bir petrol rafinerisinde gerçekleşen damıtma işlemiyle başlar.
Damıtma işleminde, ağır ham petrolün fraksiyon denilen daha hafif gruplara ayrılması işi yapılır. Her bir fraksiyon, molekül büyüklüğü ve yapısı açısından farklı olan bir hidrokarbon zincir (karbon ve hidrojenden yapılan kimyasal bileşenler) karışımıdır. Bu fraksiyonlardan biri olan nafta, plastik üretiminde son derece önemli olan bir unsurdur.
Belli katalizörler gerektiren polimerleştirme ve polikondansasyon işlemleri plastik üretiminde kullanılan iki ana işlemdir. Etilen ve propilen gibi monomerler, polimerleştirme reaktöründe birbirine bağlanarak uzun polimer zincirleri oluşturur. Temelde kullanılan monomer türüne bağlı olarak, her bir polimer türünün kendisine has özelliği, yapısı ve büyüklüğü vardır.
Birçok farklı plastik türü olduğundan, iki ana polimer serisi altında toplanabilirler:
- Termoplastikler (ısıyla karşılaştığında erir ve soğutulduğunda tekrar sertleşir)
- Termosetler (kalıplandıktan sonra tekrar eritilemez)
Termoplastik Örnekleri
- Akrilonitril bütadien stiren – ABS
- Polikarbonat – PC
- Polietilen – PE
- Polietilen tereftalat – PET
- Polivinilklorür – PVC
- Polimetilmetakrilat – PMMA
- Polipropilen – PP
- Polistiren – PS
- Genişletilmiş Polistrien – EPS
Termoset Örnekleri
- Epoxide (EP)
- Phenol-formaldehyde (PF)
- Poliüretan (PUR)
- Politetrafloroetilen – PTFE
- Doymamış poliyester reçineleri (UP)
Yorum yap