Genel tarifi itibarı ile sertlik +2 veya daha yüksek değerliğe sahip metal katyonlarının konsantrasyonlarının toplamıdır. Bunların arasında Sr2+, Mn2+, Fe2+, Fe3+, Al3+ gibi iyonlar da bulunmakla beraber, tatbikatda sertlik kalsiyum (Ca2+) ve magnezyum (Mg2+) iyonlarının toplam konsantrasyonu olarak kabul edilir. Türkçe’de sertliğe “sudaki kireç” diye de atıfta bulunulmaktadır. Sertlik iyonlarının insan sağlığına herhangi bir zararı yoktur. Sert suların kalp ve damar sağlığı açısından faydalı olduğu yönünde bazı bulgular da mevcuttur.
Sertlik iyonları sabun ile reaksiyona girerek sabun tüketimini artırırlar. Suyun ısıtıldığı ortamlarda (ısı eşanjörlerinde, buhar kazanlarında, çaydanlıklarda, vb.) sertlik iyonları çökerek bir tortu tabakasına veya tıkanmaya sebep olabilirler. Ayrıca, bir çok kişi yumuşatılmış suyun tadını sert suların tadına tercih etmektedir.
Sertlik mg/L CaCO3 (kalsiyum karbonat) eşdeğeri olarak rapor edilir. Mesela, 1 mg/L Ca2+ iyonu suya 1×50/20 = 2.5 mg/L CaCO3 sertliği verir. Öte yandan, 1 mg/L Mg2+ suya 1×50/12.2 = 4.1 mg/L CaCO3 sertliği ekler. (Kalsiyum ve magnezyumun eşdeğer ağırlıkları sırasıyla 20 ve 12.2, kalsiyum karbonatın eşdeğer ağırlığı ise 50’dir.) Türkiye’de sertlik birimi olarak Fransız sertliği yaygın olarak kullanılmaktadır. 1 Fransız sertliği 10 mg/L CaCO3 sertliğine eşittir. Sertlik (mg/L CaCO3 olarak) konsantrasyonlarına göre sular şu şekilde tasnif edilmektedir:
- 0-75 mg/L Yumuşak
- 75-150 mg/L Az sert
- 150-300 mg/L Sert
- 300 mg/L üzeri Çok sert
Yorum yap