9.8 Risk İletişimi

9.8.1 Sonuçların Raporlanması

Her numune için analitik sonuçlar aşağıdaki bilgileri içermelidir:

• Numune tanımlama kodu;
• Numune toplama tarihi ve saati;
• Kullanılan standart analitik yöntemler veya kullanılan standart dışı analitik yöntemlerin kısa açıklaması;
• Belirlenen radyonüklidler veya radyoaktivite tipi ve toplam radyoaktivite;
• Her radyonüklid için uygun boş değer kullanılarak hesaplanan ölçüme dayalı konsantrasyon veya aktivite değeri;
• Sayma belirsizliğinin tahminleri;
• Analiz edilen her bir radyonüklid veya parametre için minimum tespit edilebilir konsantrasyon;
• Analitik yöntem içerisindeki tüm parametrelerden kaynaklanan katkıları (yani sayma ve diğer rastgele ve sistematik belirsizlikler veya hatalar) da dahil olmak üzere bildirilen sonucun toplam tahmini belirsizliğinin tahmini.

1Radyum-226 bakımından zengin sular için depolama etkili değildir çünkü bu gibi durumlarda radon, ana radyum-226'nın bozunması yoluyla sürekli olarak üretilir; Radon, süresine bakılmaksızın depolama süresi boyunca genellikle radyum-226 ile dengededir. Ayrıca, radon içeriğini azaltmak için su depolanıyorsa, uzun ömürlü radon nesillerinin (yani kurşun-210 ve polonyum-210) birikmesine dikkat edilmelidir.

9.8.2 Radyasyon Risklerinin İletişimi

Radyasyon risklerinin açık ve etkili bir şekilde iletilmesi, hedef kitleleri tanımlamayı (örneğin halk, politikacılar ve karar vericiler) ve mesajları onlara göre uyarlamayı içerir (WHO, 2002). Risk, farklı insanlar için farklı anlamlar taşısa da genel olarak, risk iletişimi zarara uğrama olasılığının ve ciddiyetinin bir tanımlanmasını gerektirir. Halkla yapılan risk iletişiminde sade dil kullanılmalıdır.

Radyasyon koruma alanının teknik sözlüğü uzman olmayanlar tarafından kolayca anlaşılmaz (Picano, 2008). Bazı durumlarda, radyasyon risklerini açıklamak için karşılaştırmalar faydalıdır (örneğin, içme suyu tüketiminden kaynaklanan olası sağlık risklerini dünyanın farklı yerlerindeki doğal radyasyona maruz kalma ile ilişkili risk bağlamında yerleştirmek). Rehber seviyelerinin zorunlu sınırlar olarak yorumlanmaması gerektiği ve bir rehber seviyenin aşılmasının daha fazla araştırma için bir tetikleyici olarak görülebileceği, ancak mutlaka içme suyunun güvensiz olduğu anlamına gelmediği açıkça anlatılmalıdır.

Risk iletişiminden sorumlu kişiler, kişilerarası iletişimde yetkin, empati kurabilen, etkili dinleyiciler ve insanların kaygılarını saygılı bir şekilde dikkate almalıdırlar. Ele aldıkları konu alanı hakkında bilgili olmalı ve mevcut durum ve olası gelecek riskler hakkında temel soruları cevaplayabilmelidirler. Radyasyon riski iletişimi konusunda başka yerlerde de rehberlik sağlanmaktadır (USEPA, 2007; WHO, 2009).